Dział: Wiadomości dermatologiczne

Trądzik zwykły jest jedną z najczęstszych chorób skóry. Występuje głównie u ludzi młodych, dotyczy ok. 80% osób w tej grupie wiekowej. Zmiany chorobowe mogą utrzymywać się nawet do 30.–40. roku życia. W obrazie klinicznym występują zaskórniki (otwarte i zamknięte), grudki, krosty, guzki, a w niektórych przypadkach przebarwienia pozapalne i blizny. Trądzik pospolity jest przewlekłym schorzeniem zapalnym ludzkich jednostek włosowo-łojowych. Etiopatogeneza choroby jest wieloczynnikowa. Wyróżnia się cztery główne czynniki prowadzące do rozwoju zmian skórnych: rozwój reakcji zapalnej, odgrywający kluczową rolę, nadmierna produkcja łoju i łojotok, hiperkeratoza przewodów wyprowadzających gruczołów łojowych oraz obecność Cutibacterium acnes. Leczenie obejmuje terapię miejscową i ogólną. Jedyną grupą leków, która oddziałuje na wszystkie czynniki etiologiczne trądziku, są retinoidy.

Choroby włosów niezależenie od wieku zawsze budzą niepokój i obawy pacjenta. Utrata włosów u dzieci może skutkować zaburzeniami natury psychologicznej, będącymi z kolei przyczyną późniejszych nieprawidłowości rozwojowych u małych pacjentów. W niniejszym artykule przedstawiono charakterystykę oraz diagnostykę różnicową częstych przyczyn utraty włosów u dzieci.

Trądzik oraz dermatozy trądzikopodobne, szczególnie w wieku dziecięcym stanowić mogą duży problem diagnostyczno-terapeutyczny i niejednokrotnie wymagają poszerzonego zakresu badań diagnostycznych. Dla lekarza praktyka konieczna jest wiedza w zakresie diagnostyki różnicowej oraz stała aktualizacja możliwości diagnostycznych w celu minimalizacji możliwości popełnienia błędu diagnostycznego, co oczywiście skutkować może wdrożeniem niewłaściwego postepowania terapeutycznego. Poniższa praca opisuje kilka przykładów klinicznych, z którymi warto się zapoznać, gdyż podobnych pacjentów spotkać możemy we własnej praktyce klinicznej.

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą i nawrotową dermatozą zapalną, która została uznana jako problem wielonarządowy. Jej niezwykle skomplikowany patomechanizm, genetycznie uwarunkowane zróżnicowanie endotypowe, fenotypowe i niezliczone możliwości charakterystyki przebiegu klinicznego powodują, że pomimo postępu wiedzy choroba ta stanowi bardzo trudne wyzwanie dla lekarzy praktyków.

Choroby alergiczne uznawane są obecnie za jedne z najczęściej rozpoznawanych chorób przewlekłych. Ich pierwsze objawy mogą się pojawiać już we wczesnym dzieciństwie i utrzymywać nawet przez całe życie pacjenta. Powodują one znaczne pogorszenie jakości życia chorych, prowadzą do ich istotnej absencji chorobowej w szkole i w pracy zawodowej, obniżonej efektywności profesjonalnej, a to z kolei przekłada się na bardzo wysokie koszty społeczne. Skuteczne i bezpieczne leczenie chorób alergicznych jest więc jednym z podstawowych wyzwań dla zdrowia publicznego i powinno być prowadzone w zakresie interdyscyplinarnym, czyli przez wszystkich lekarzy specjalistów medycyny rodzinnej, internistów i pediatrów we współpracy z alergologami, laryngologami i dermatologami.

Trądzik jest chorobą silnie wpływającą na jakość życia pacjentów. Osoby borykające się z tym problemem wiedzą, jak przykra i krępująca bywa ta przypadłość.

Grzybica paznokci to stale rosnący problem epidemiologiczny oraz terapeutyczny. W wyniku zakażenia i działania enzymów wytwarzanych przez grzyby następuje rozkład keratyny, białka budującego elementy składowe skóry. Następnie dochodzi do onycholizy, czyli oddzielenia się i uniesienia płytki paznokcia z powodu odczynowej hiperkeratozy łożyska. Wyróżnia się trzy typy tego schorzenia – grzybicę dystalną i boczną (distal and lateral subungual onychomycosis – DLSO), powierzchowną białą (white superficial onychomycosis – WSO) oraz grzybicę proksymalną podpaznokciową (proximal subungual onychomycosis – PSO). Każdy z nich może być wywołany przez dermatofity, grzyby niedermatofitowe oraz drożdżaki. Celem artykułu jest poglądowe przedstawienie zagadnienia grzybiczego zakażenia paznokci. Zawiera on zatem charakterystykę wymienionych typów tej choroby. Dla każdego z nich przedstawiono także odpowiedni schemat leczenia. W tekście zawarto również informacje dotyczące różnicowania tego schorzenia z innymi jednostkami chorobowymi, które mogą przypominać zakażenie grzybicze, takimi jak: łuszczyca, wyprysk kontaktowy czy liszaj płaski. Opisany został też przebieg badania mykologicznego stanowiącego kluczowy etap w procesie rozpoznania zakażenia. Zwrócono także uwagę na czynniki predysponujące do wystąpienia grzybicy, jak i na działania profilaktyczne pozwalające na ograniczenie jej rozprzestrzeniania.

Obrzęk naczynioruchowy jest częstym objawem. Szacuje się, że wystąpi u 20–25% populacji. W około połowie przypadków przyczyna obrzęku pozostaje nierozpoznana. U większości pacjentów w jego patomechanizmie kluczową rolę odgrywa histamina, ale u niektórych może to być bradykinina, mająca szczególne znaczenie w powstawaniu wrodzonych HAE. Jest to choroba rzadka, występująca z częstością 1:50000 osób, ale niebezpieczna z powodu możliwości wystąpienia obrzęku krtani i zamknięcia dróg oddechowych. Słaba reakcja na leczenie lekami antyhistaminowymii glikokortykosteroidami powinna skłonić lekarza do wykonania diagnostyki w kierunku HAE. Badaniem przesiewowym jest oznaczenie C4 składowej dopełniacza. Obniżony poziom poniżej 50% normy C4 składowej dopełniacza powoduje, że rozpoznanie HAE jest bardzo prawdopodobne. Objawami sugerującymi HAE są: nawrotowy charakter obrzęków, objawy od dzieciństwa, dodatni wywiad rodzinny oraz rumień brzeżny poprzedzający wystąpienie obrzęku. Obrzęki w przebiegu HAE mogą lokalizować się obwodowo lub centralnie w obrębie krtani i przewodu pokarmowego. Obrzęki zlokalizowane w przewodzie pokarmowym w przebiegu HAE dotyczą 70–80% pacjentów i są przyczyną dolegliwości bólowych brzucha. Czynnikami wyzwalającymi napady są: uraz fizyczny, infekcje, stres, estrogeny i inhibitory konwertazy angiotensyny (angiotensin-converting-enzymeinhibitors –ACEI). Skutecznym leczeniem HAE jest stosowanie C1 inhibitorów składowej dopełniacza i antagonistów receptora bradykininy.