Zapraszamy do lektury dwunastego wydania czasopisma Wiadomości Dermatologiczne, w którym piszemy o witaminie D w wybranych chorobach skóry. W ostatnich latach rosnące zainteresowanie rolą tej witaminy w chorobach skóry spowodowało opublikowanie wielu wyników badań dotyczących związku tej witaminy z niektórymi chorobami skóry, m.in. z atopowym zapaleniem skóry, trądzikiem zwykłym, łuszczycą pospolitą, bielactwem, łysieniem plackowatym i androgenowym czy nawet nowotworami skóry. Opisujemy też metody leczenia trądziku, który jest chorobą zapalną najczęściej występującą u młodych osób w wieku dojrzewania. Ze względów estetycznych oraz celem uniknięcia powikłań takich jak przetrwałe blizny i przebarwienia powinno się szybko włączyć odpowiednie leczenie. Piszemy również o wybranych wirusowych chorobach zakaźnych wieku dziecięcego. Przyjemnej lektury!
ZASTOSOWANIE TAKROLIMUSU W BIELACTWIE
Bielactwo jest przewlekłą chorobą dotykającą 2% populacji. Białe plamy spowodowane destrukcją melanocytów mogą występować we wszystkich okolicach ciała, przez co choroba ma duży wpływ na samopoczucie i jakość życia pacjentów, dlatego bardzo ważne jest jej efektywne leczenie. Schorzenie to ma podłoże genetyczne i autoimmunologiczne, dlatego niemożliwe jest zupełne wyleczenie pacjentów. Liczne terapie stosowane w bielactwie mają na celu zahamowanie postępu choroby, przywrócenie pigmentacji oraz zapobieganie jej nawrotom. Do głównych metod leczenia bielactwa zaliczamy: fototerapię, leczenie miejscowe, leczenie ogólne oraz zabiegi chirurgiczne. Jednym z preparatów zalecanych w leczeniu bielactwa jest takrolimus. Należy on do grupy inhibitorów kalcyneuryny stosowanych w bielactwie miejscowo i wykazuje lepszy profil bezpieczeństwa niż maści z glikokortykosteroidami, a efekty leczenia obiema grupami leków są porównywalne.
GRZYBICA PAZNOKCI
Grzybica paznokci jest najczęstszą chorobą paznokci. Częstość jej występowania wzrasta z wiekiem. Onychomikoza jest skutkiem zakażenia wywołanego przez dermatofity, pleśnie niedermatofitowe oraz drożdżaki. Większość przypadków jest kojarzona z zakażeniem dermatofitami, w szczególności T. rubrum. W leczeniu grzybicy paznokci stosuje się leki doustne, miejscowe, terapię laserową, fotodynamiczną i chirurgiczne usuwanie zmienionej płytki paznokciowej. Doustna terapia przeciwgrzybicza jest najskuteczniejszą metodą leczenia grzybicy paznokci w każdej grupie wiekowej. U dzieci obserwuje się mniej działań niepożądanych niż u dorosłych po stosowaniu doustnych leków przeciwgrzybiczych. W terapii grzybicy paznokci stosuje się terbinafinę, itrakonazol i flukonazol. Lekiem z wyboru w leczeniu grzybicy paznokci jest terbinafina doustna (250 mg na dobę), ponieważ wykazuje najlepszy wskaźnik wyleczeń. Doustne leki przeciwgrzybicze są zalecane we wszystkich typach grzybicy paznokci, zwłaszcza w przypadku zajęcia ≥ 50% paznokcia, zakażenia wielu paznokci, zajętej macierzy paznokcia lub obecności dermatofitomy (odgraniczone i zlokalizowane grube masy strzępków grzybów i nekrotyczna keratyna między płytką paznokcia a łożyskiem paznokcia). Skojarzone leczenie doustne i miejscowe skraca czas terapii. Terapię skojarzoną można stosować sekwencyjnie lub równolegle. Dostępne miejscowe leki przeciwgrzybicze występują w formie lakierów i roztworów zawierających efinakonazol, tawaborol, cyklopiroks, amorolfinę i terbinafinę. Leki te są zazwyczaj dobrze tolerowane, a do działań niepożądanych zaliczamy rumień okołopaznokciowy i pieczenie w miejscu aplikacji. Czas leczenia jest dłuższy niż w terapii doustnej, mimo to skuteczność leków miejscowych jest mniejsza, prawdopodobnie ze względu na niewystarczającą penetrację płytki paznokcia. Terapia laserowa opiera się na wykorzystaniu zasady selektywnej fototermolizy, zgodnie z którą energia lasera jest preferencyjnie absorbowana przez grzybnię grzyba, co powoduje szybki wzrost temperatury w obrębie grzybni i w rezultacie śmierć komórek grzyba. W przypadku paznokci o bardzo grubej płytce lub opornych na dotychczasowe leczenie farmakologiczne można rozważyć również chirurgiczne oderwanie paznokcia. W artykule zwrócono uwagę na możliwe przyczyny braku efektów terapeutycznych.
SKŁADNIKI POKARMOWE WPŁYWAJĄCE NA PRZEBIEG ŁUSZCZYCY
Łuszczyca jest przewlekłą, nawrotową chorobą zapalną skóry, uwarunkowaną genetycznie, dotyczącą ok. 2–3% populacji. Choroba przebiega z nadmierną nieprawidłową proliferacją naskórka i zaburzeniami immunologicznymi (m.in. wzrostem poziomu czynnika martwicy nowotworów TNF-alfa, interleukiny-23, interleukiny-17). W przebiegu choroby stwierdza się zmiany skórne o charakterystycznej morfologii (wykwity rumieniowo-grudkowe pokryte srebrzystoszarą łuską). Pacjenci z łuszczycą mają większą tendencję do występowania otyłości, cukrzycy, dyslipidemii, chorób sercowo-naczyniowych oraz chorób zapalnych jelit. U pacjentów z łuszczycą może wystąpić dysbioza mikrobioty jelitowej i niedobór witaminy D lub selenu. Pacjenci ci często też mają nieprawidłowe nawyki żywieniowe, które mogą się przyczyniać do ciężkości choroby. Według najnowszych danych nasycone kwasy tłuszczowe, cukry proste, czerwone mięso i alkohol zaostrzają przebieg łuszczycy, podczas gdy wielonienasycone kwasy tłuszczowe, witamina D, witamina B12, selen, cukry złożone i probiotyki mogą łagodzić jej przebieg. Artykuł ma na celu przedstawienie aktualnych informacji na temat wpływu składników pokarmowych na przebieg łuszczycy.