Rumień wielopostaciowy – opis przypadku

Wiadomości dermatologiczne

Istnieje wiele reakcji polekowych, które mogą mieć ciężki, zagrażający życiu przebieg. Wśród nich należy wymienić zespół Stevensa–Johnsona (ang. Stevens–Johnson syndrome – SJS) oraz toksyczną nekrolizę naskórka (ang. toxic epidermal necrolysis – TEN). W obu przypadkach obserwuje się występowanie wykwitów rumieniowych, pęcherzy oraz zmian w obrębie błon śluzowych, co powoduje, że obraz kliniczny przypomina ciężkie oparzenie. Poniżej przedstawiona zostanie charakterystyka tychże jednostek chorobowych wraz z opisem przypadku.

Toksyczna nekroliza naskórka (ang. toxic epidermal necrolysis – TEN) i zespół Stevensa-Johnsona (SJS) to niezwykle rzadkie, potencjalnie zagrażające życiu schorzenia, o częstości 1–3 zachorowań na milion i znacznym odsetku śmiertelności (nawet do 40% w zespole TEN). Objawiają się wysiewem rumieniowych plam lub atypowymi zmianami typu „tarczy strzelniczej” i rozległymi nadżerkami na błonach śluzowych. Zlewanie się ze sobą zmian skórnych doprowadza do utraty naskórka, która, jak wynika z definicji, wynosi w SJS mniej niż 10% całkowitej powierzchni ciała, w przypadkach nakładania się 
10–30%, a w TEN powyżej 30%. Powikłania są podobne jak w przypadku oparzeń [1]. Są to ciężkie reakcje nadwrażliwości na różnorodne czynniki, najczęściej leki, ale także czynniki fizyczne czy biologiczne. W niniejszym artykule przedstawimy przypadek nastoletniego pacjenta, hospitalizowanego w naszej Klinice dwukrotnie w roku 2017 z powodu zespołu objawów ze spektrum rumienia wielopostaciowego o różnym nasileniu.

POLECAMY

Etiologia i etiopatogeneza

Uważa się, że w ok. 75% przypadków przyczyną wystąpienia SJS i TEN są leki. Do czynników etiologicznych należą także zakażenia wywołane zwłaszcza przez Mycoplasma pneumoniae wirus opryszczki zwykłej, adenowirusy, enterowirusy, wirus zapalenia wątroby typu B. 
W części przypadków przyczyna pozostaje nieznana.
Tabela 1. Leki, których stosowanie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia SJS i TEN
 

TAB. 1. LEKI ZWIĄZANE Z RYZYKIEM WYSTĄPIENIA RUMIENIA WIELOPOSTACIOWEGO
Wysokie ryzyko Znaczące, ale niskie ryzyko
Allopurinol Aminopenicyliny
Karbamazepina Cefalosporyny
Kotrimoksazol Makrolidy
Lamotrygina NLPZ (pochodne kwasu octowego)
Newirapina Chinoliny
NLPZ (pochodne oksykamów) Sertralina
Fenobarbital Tramadol
Fenytoina Tetracykliny
Sulfonamidy  


Pacjenci chorujący na ostrą infekcję często przed wystąpieniem zmian skórnych przyjmują różne antybiotyki. Z tego powodu trudno stwierdzić, czy bolesne nadżerki w obrębie błon śluzowych jamy ustnej i nosa lub nastrzyknięcie spojówek stanowią objawy ostrej infekcji, czy też są wczesnymi objawami reakcji na lek. Do tej pory możliwe interakcje pomiędzy czynnikami infekcyjnymi a lekami, jak również wpływ więks...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy