Nowotwory skóry to najczęstsze nowotwory złośliwe występujące u ludzi rasy kaukaskiej. Za zdecydowaną większość zachorowań w tej grupie nowotworów odpowiadają raki, wśród nich podstawnokomórkowy i kolczystokomórkowy. Czerniak skóry, choć występuje zdecydowanie rzadziej, odpowiada jednak za większość zgonów z powodu nowotworów skóry. Czerniak jest również nowotworem o dużej dynamice wzrostu zachorowalności. W ciągu ostatnich czterech dekad współczynnik zachorowalności na czerniaka w rasie białej wzrósł prawie pięciokrotnie [1–3].
Wraz ze wzrostem częstości występowania czerniaka wzrasta rola dermatologów w leczeniu pacjentów z rozpoznaniem tego nowotworu. Niezależnie od systemu opieki zdrowotnej zarówno w Europie, Stanach Zjednoczonych, jak i w Australii, dermatolodzy odgrywają kluczową rolę w prewencji i diagnostyce czerniaka oraz coraz częściej w leczeniu chirurgicznym pacjentów, szczególnie w pierwszym stadium zaawansowania choroby. Leczenie pacjentów w wyższych stopniach zaawansowania wymaga współpracy specjalistów z różnych dziedzin, w tym chirurgów onkologów, onkologów i radiologów, jednak dermatolodzy jako część zespołów wielospecjalistycznych mają znaczący wkład w opiekę nad pacjentami również w tych grupach chorych [4–6].
W artykule przedstawiono rolę dermatologa w opiece nad pacjentami od etapu rozpoznania czerniaka, przez leczenie, po monitorowanie pacjentów.
POLECAMY
Rozpoznanie. Czy to na pewno jest czerniak? Czy to na pewno nie jest czerniak?
Badanie histopatologiczne stanowi złoty standard w rozpoznawaniu zmian melanocytarnych, jednak podobnie jak inne metody diagnostyczne nie jest wolne od ograniczeń związanych zarówno z techniką badania, jak i z subiektywną oceną patologa [7, 8]. Równocześnie pewne i prawidłowe rozpoznanie histopatologiczne ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia najlepszej dalszej opieki nad pacjentami.
Interpretacja wyniku badania histopatologicznego jest często rolą dermatologa i powinna się odbywać w kontekście danych klinicznych, takich jak wiek pacjenta czy lokalizacja usuniętej zmiany, technika pobierania materiału do badania histopatologicznego (usunięcie całości zmiany lub wycinka ze zmiany), oraz w odniesieniu do wyniku badania dermatoskopowego, najlepiej zapisanego w formie dokumentacji fotograficznej [7].
Do zmian, które mogą się okazać szczególnie trudne w jednoznacznej ocenie histopatologicznej, należą:
- zmiany spitzoidalne,...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
- ...i wiele więcej!
