Polekowa reakcja z eozynofilią i objawami ogólnymi po lamotryginie (DRESS) – opis przypadku

Wiadomości dermatologiczne

Zespół DRESS (drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms) jest potencjalnie zagrażającą życiu, niepożądaną reakcją polekową. Charakteryzuje się występowaniem plamisto-grudkowej osutki, której towarzyszy gorączka, zaburzenia hematologiczne, limfadenopatia oraz zajęcie narządów wewnętrznych, głównie wątroby, śledziony, nerek, płuc. Etiopatogeneza zespołu nie została w pełni poznana. Niewątpliwą rolę odgrywają reakcje immunologiczne wywołane lekami (m.in. lekami przeciwdrgawkowymi, dapsonem, sulafalazyną, allopurynolem), ale pod uwagę bierze się także możliwy udział czynników wirusowych, takich jak HHV-6, HHV-7, EBV, CMV. Autorzy w niniejszym artykule przedstawiają przypadek 45-letniej kobiety, u której po włączeniu leczenia lamotryginą w przebiegu lekoopornej padaczki w obrębie skóry całego ciała w miejscach eksponowanych na promieniowanie słoneczne pojawiły się rozsiane drobnogrudkowe zmiany barwy ciemnoczerwonej. Dodatkowo stwierdzono odchylenia w badaniach laboratoryjnych: leukocytozę z eozynofilią, limfocytozą, bazofilią i monocytozą, podwyższone stężenie CRP, enzymów wątrobowych, D-dimerów. Ponadto badanie tomografii komputerowej wykazało limfadenopatię w obrębie jamy brzusznej. U pacjentki na postawie całości obrazu klinicznego rozpoznano zespół DRESS. Odstawienie lamotryginy i zastosowanie w leczeniu ogólnym glikokortykosteroidów skutkowało stopniową poprawą stanu klinicznego.

Obraz kliniczny – opis przypadku

Do Kliniki Dermatologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu przyjęto w trybie pilnym 45-letnią kobietę z powodu erytrodermii. W wywiadzie lekooporna padaczka od 35. roku życia, dotychczas leczona kolejno okskarbazepiną, lewetyracetamem, karbamazepiną. Ponadto w wywiadzie uzależnienie od alkoholu, benzodiazepin, stymulantów, nikotyny. Sześć tygodni przed przyjęciem do Kliniki Dermatologii pacjentka była hospitalizowana na oddziale leczenia uzależnień, gdzie z powodu nieskuteczności stosowanego leczenia karbamazepinę zamieniono na lamotryginę. Wywiad rodzinny w kierunku chorób dermatologicznych był nieobciążony. 
U chorej po 10 dniach od włączenia lamotryginy na skórze okolicy dekoltu pojawiły się dyskretne zmiany o charakterze drobnych czerwonych grudek, którym towarzyszyła gorączka. Pacjentka była konsultowana przez lekarza rodzinnego, który włączył leki przeciwhistaminowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz calcium. Wobec braku poprawy chora po dwóch dniach zgłosiła się do szpitalnego oddziału ratunkowego, gdzie zalecono odstawienie lamotryginy i wydano skierowanie na oddział dermatologii. Ze względu na ustąpienie dolegliwości pacjentka zaniechała zgłoszenia się na oddział. Po mniej więcej dwóch tygodniach chora zaobserwowała nawrót zmian – początkowo obrzęk stóp, a następnie zmiany drobnogrudkowe. Pacjentka samodzielnie odstawiła lamotryginę. W trybie ambulatoryjnym była konsultowana dermatologicznie i skierowana do kliniki.
W dniu przyjęcia do kliniki w badaniu przedmiotowym stwierdzono na skórze całego ciała obecność rozsianych, zlewających się zmian drobnogrudkowych barwy ciemnoczerwonej (ryc. 1, 2), którym towarzyszyło pieczenie. Nie występowały one w okolicach nieeksponowanych na światło słoneczne (ryc. 3, 4). Nie stwierdzono obecności zmian na błonach śluzowych. 

POLECAMY

Ryc. 1. Drobnogrudkowa, zlewająca się wysypka na tułowiu

 

Ryc. 2. Ciemnoczerwone, zlewające się zmiany drobnogrudkowe na kończynach dolnych


W wykonany...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy