Autor: Monika Bowszyc-Dmochowska

Zespół DRESS (drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms) jest potencjalnie zagrażającą życiu, niepożądaną reakcją polekową. Charakteryzuje się występowaniem plamisto-grudkowej osutki, której towarzyszy gorączka, zaburzenia hematologiczne, limfadenopatia oraz zajęcie narządów wewnętrznych, głównie wątroby, śledziony, nerek, płuc. Etiopatogeneza zespołu nie została w pełni poznana. Niewątpliwą rolę odgrywają reakcje immunologiczne wywołane lekami (m.in. lekami przeciwdrgawkowymi, dapsonem, sulafalazyną, allopurynolem), ale pod uwagę bierze się także możliwy udział czynników wirusowych, takich jak HHV-6, HHV-7, EBV, CMV. Autorzy w niniejszym artykule przedstawiają przypadek 45-letniej kobiety, u której po włączeniu leczenia lamotryginą w przebiegu lekoopornej padaczki w obrębie skóry całego ciała w miejscach eksponowanych na promieniowanie słoneczne pojawiły się rozsiane drobnogrudkowe zmiany barwy ciemnoczerwonej. Dodatkowo stwierdzono odchylenia w badaniach laboratoryjnych: leukocytozę z eozynofilią, limfocytozą, bazofilią i monocytozą, podwyższone stężenie CRP, enzymów wątrobowych, D-dimerów. Ponadto badanie tomografii komputerowej wykazało limfadenopatię w obrębie jamy brzusznej. U pacjentki na postawie całości obrazu klinicznego rozpoznano zespół DRESS. Odstawienie lamotryginy i zastosowanie w leczeniu ogólnym glikokortykosteroidów skutkowało stopniową poprawą stanu klinicznego.

Rogowacenie słoneczne (AK, actinic keratosis) jest przedinwazyjną postacią raka kolczystokomórkowego (SCC, squamous cell carcinoma), powstałą na podłożu skóry przewlekle uszkadzanej promieniowaniem słonecznym. Występowanie choroby jest ściśle powiązane z wiekiem pacjenta i wśród rasy kaukaskiej dotyczy 100% osobników powyżej 70. roku życia. Rozpoznanie opiera się na charakterystycznym obrazie klinicznym, biopsję wykonuje się w celu wykluczenia SCC bądź różnicowania AK z innymi dermatozami. Trudno przewidzieć, które zmiany ulegną progresji do SCC. Wszystkie ogniska AK powinny być obserwowane i leczone, niezależnie od stopnia zaawansowania klinicznego i histopatologicznego. Rozróżnia się dwa główne kierunki terapeutyczne: bezpośrednią destrukcję ognisk oraz terapię pola, ukierunkowaną na większe obszary skóry. Obecnie stosowane są następujące metody: wycięcie chirurgiczne, kuretaż z elektrokoagulacją, kriochirurgia, laseroterapia, terapia fotodynamiczna (PDT), 5-fluorouracyl, imikwimod i diklofenak. Postępowaniem obowiązkowym jest w każdym przypadku fotoprotekcja.