Metotreksat podskórny w leczeniu łuszczycy

Metotreksat (MTX) jest lekiem znanym w medycynie już od ponad 70 lat. Został zsyntetyzowany w roku 1948, a w leczeniu łuszczycy zwyczajnej swoje zastosowanie znalazł już w 1951 r. [1, 2]. 

Metotreksat jest lekiem cytotoksycznym – antagonistą kwasu foliowego. Jego działanie polega na kompetycyjnym hamowaniu reduktazy dihydrofolianowej, co w konsekwencji prowadzi do hamowania syntezy DNA. Mimo tak długiej historii stosowania MTX, jego dokładny mechanizm działania nie jest dobrze poznany. Badania naukowe potwierdzają jednak jego skuteczność w leczeniu łuszczycy pospolitej, dzięki czemu stał się jednym z podstawowych leków stosowanych w tej jednostce chorobowej. 

W Polsce MTX dostępny jest w trzech postaciach farmaceutycznych – w formie tabletek do podawania doustnego, roztworu do wstrzykiwań domięśniowo oraz koncentratu do sporządzenia roztworu do infuzji, który można podawać we wstrzyknięciu lub wlewie – domięśniowo, dożylnie, dotętniczo lub dokanałowo. U pacjentów z rozpoznaniem łuszczycy MTX podawany jest doustnie lub podskórnie.

Biodostępość MTX w postaci doustnej i podskórnej jest porównywalna i rośnie w zależności liniowej do dawki 
15 mg/tydz. W przypadku konieczności zastosowania dawek wyższych niż 15 mg/tydz., zalecane jest podawanie leku w postaci podskórnej, gdyż jego biodostępność jest większa, a efekt terapeutyczny lepszy [3–5].

Metotreksat podawany podskórnie pozwala na ograniczenie działań niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego, takich jak nudności, wymioty czy spadek apetytu. Dostępny jest w formie wygodnych dla pacjenta ampułkostrzykawek, a także pena. Lek podaje się podskórnie raz w tygodniu, w okolicę brzucha lub górną część uda, pod kątem 90 stopni, po wcześniejszym odkażeniu skóry. Taka forma terapii zmniejsza ryzyko popełnienia błędu przez pacjenta podczas dawk...