Rola probiotyków w terapii atopowego zapalenia skóry

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest chorobą o przewlekłym i nawrotowym przebiegu, której objawy rozpoczynającą się we wczesnym dzieciństwie. Dane epidemiologiczne wskazują, że częstość występowania AZS systematycznie wzrasta [1, 2]. W badaniach wykazano również, że u dzieci chorych na AZS istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia w późniejszym okresie życia objawów chorób atopowych ze strony innych układów, np. alergicznej astmy oskrzelowej [3]. Tak zwana hipoteza higieniczna wskazywała, że eliminacja niektórych zakażeń bakteryjnych na początku życia, które aktywują reakcje przeciwzapalne, oraz powszechnie stosowana antybiotykoterapia mogą wpływać na zwiększone ryzyko rozwoju chorób atopowych [4]. Aktualną modyfikacją teorii higienicznej jest koncepcja mikrobiotyczna [5]. Zakłada ona, że podstawowe znaczenie w rozwoju procesów regulujących odporność i tolerancję immunologiczną na antygeny zewnętrzne mają drobnoustroje zasiedlające przewód pokarmowy (mikrobiota jelitowa). Wskazuje też, że zmiana składu mikrobioty jelitowej może aktywować układ immunologiczny i promować rozwój zapalenia alergicznego. Odbudowanie jej prawidłowego składu może zatem przywrócić immunotolerancję. Z tego powodu podjęto próby zastosowania bakterii zarówno w leczeniu, jak i profilaktyce chorób alergicznych. Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które mogą wpływać zarówno na mikrobiotę jelitową, jak i działanie układu immunologicznego. Kliniczne zastosowanie w terapii chorób alergicznych znalazły bakterie rodzaju Lactobacillus, Bifidobacterium i niektóre gatunki Escherichia coli. Oprócz ogólnego zastosowania probiotyków zwrócono także uwagę na możliwość miejscowego stosowania ich metabolitów [6]. Z tego powodu probiotyki wydają się korzystną opcją wspomagania leczenia u dzieci z chorobami alergicznymi. 

Mechanizm poprawy funkcji bariery jelitowej przez bakterie probiotyczne

Mechanizm korzystnego działania probiotyków u chorych, m.in. na AZS, wiąże się bezpośrednio z ich wpływem na mikrobiotę zasiedlającą przewód pokarmowy. Wynikiem p...