Wybrane objawy niepożądane izotretynoiny obserwowane w ginekologii

Izotretynoina ogólnoustrojowa jest jedynym lekiem, który działa na wszystkie mechanizmy etiopatogenetyczne trądziku. Preparat zmniejsza wydzielanie sebum, hamuje proliferację bakterii, hamuje proliferację komórek, indukuje różnicowanie i apoptozę w różnych typach komórek, kontroluje powstawanie mikrozaskórników, ogranicza powstawanie zaskórników, normalizuje złuszczanie naskórka, a także wykazuje właściwości przeciwzapalne [1]. Doustna izotretynoina jest leczeniem z wyboru w ciężkich postaciach trądziku (postać guzkowo-torbielowata, trądzik ropowiczy, trądzik skupiony, trądzik piorunujący). Aktualne rozszerzone wskazania zalecają stosowanie leku także w postaciach średnio ciężkich, niereagujących na terapię konwencjonalną, w postaciach z nasilonym łojotokiem lub wykazujących tendencję do bliznowacenia. Izotretynoina jest stosowana również w leczeniu innych dermatoz, m.in. trądziku różowatego lub łuszczycy, oraz w medycynie estetycznej w profilaktyce starzenia się skóry [2]. 
Podczas stosowania izotretynoiny należy się liczyć z możliwościami wystąpienia różnych działań niepożądanych pod postacią reakcji skórno-śluzówkowych (np. zapalenia czerwieni wargowej, zapalenia spojówek, krwawienia z nosa, suchości skóry i błon śluzowych, w tym okolic intymnych), odchyleń w badaniach laboratoryjnych (m.in. zaburzeń gospodarki lipidowej i podwyższenia poziomu transaminaz) i dolegliwości ze strony różnych narządów (najczęściej bólów kostno-stawowych i mięśniowych oraz bólów głowy). Zazwyczaj objawy te mają charakter przejściowy i ustępują po zmniejszeniu dawki lub zakończeniu kuracji [2]. 

Teratogenność leku

Najpoważniejszym działaniem niepożądanym jest teratogenność leku, o czym leczone pacjentki muszą być dokładnie powiadomione, powinny znać zasady terapii oraz stosowania skutecznej antykoncepcji. Przed rozpoczęciem leczenia pacjentka podpisuje zgodę na terapię oraz oświadcza, iż rozumie i akceptuje konieczność stosowania skutecznej, nieprzerywanej antykoncepcji przez miesiąc przed rozpoczęciem leczenia, w trakcie jego trwania i przez miesiąc po zakończeniu leczenia. Kobiety w wieku rozrodczym aktywne seksualnie powinny przez cały ten okres stosować co najmniej dwie powszechnie uznane formy antyko...