Trądzik zwyczajny

Wiadomości dermatologiczne

Trądzik zwyczajny jest jedną z najczęstszych i najbardziej obniżających jakość życia dermatoz. To przewlekła choroba zapalna jednostek włosowo-łojowych, z występowaniem mikrozaskórników, zaskórników otwartych i zamkniętych oraz grudek i krost. Do podstawowych procesów patogenetycznych w przebiegu tworzenia się zmian trądzikowych zalicza się: nadprodukcję łoju, kolonizację gruczołów łojowych przez Cutibacterium acnes, zaburzenia rogowacenia ujść jednostek włosowo-łojowych oraz rozwój procesu zapalnego. W terapii miejscowej stosuje się preparaty o działaniu keratolitycznym i przeciwzaskórnikowym, przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym oraz przeciwłojotokowym i antyandrogennym. W umiarkowanych oraz ciężkich postaciach trądziku wskazane jest leczenie ogólne.

Trądzik zwyczajny jest jedną z najczęstszych i najbardziej obniżających jakość życia dermatoz. To przewlekła choroba zapalna jednostek włosowo-łojowych, z występowaniem mikrozaskórników, zaskórników otwartych i zamkniętych oraz grudek i krost. Dotyczy 80–100% osób pomiędzy 11. a 30. rokiem życia, jednak najczęściej ma postać łagodną. Tylko u ponad 10% chorych występują ciężkie postacie zapalne. W tych postaciach trądziku można stwierdzić obecność wykwitów takich jak torbiele, guzki i ropnie [1–5]. 
Szczyt zapadalności na trądzik występuje między 14. a 17. rokiem życia u kobiet i 16. a 19. rokiem życia u mężczyzn. W okresie przedmiesiączkowym u ok. 60–70% kobiet obserwuje się pogarszanie się zmian trądzikowych [6, 7]. Dość duża grupa chorych ma utrzymujące się zmiany w wieku dorosłym, co może dotyczyć nawet do 50% pacjentów [1–5]. Powyżej 25. roku życia trądzik na twarzy występuje u 54% kobiet i 40% mężczyzn [2]. Nie można przewidzieć czasu trwania trądziku, u części chorych ma on tendencję do przewlekania się i trwania wiele lat.
Zmiany w przebiegu trądziku najczęściej stwierdza się na twarzy i na plecach, rzadziej na klatce piersiowej. Czasem zmiany chorobowe są zlokalizowane na ramionach oraz na pośladkach [6].
Wyróżniamy następujące postacie trądziku: 

POLECAMY

  • zaskórnikowy, 
  • grudkowo-krostkowy, 
  • ropowiczy, 
  • torbielowaty, 
  • skupiony,
  • bliznowcowy. 

Postać grudkowo-krostkowa towarzyszy z reguły postaci zaskórnikowej i ropowiczej. Ponadto wyodrębnia się rzadsze postacie trądziku, takie jak piorunujący oraz z wydrapania. W codziennej praktyce ten podział jest wykorzystywany do włączenia odpowiednio dobranego leczenia i przy ocenie efektów terapeutycznych [1–5].

Patogeneza trądziku

Do podstawowych procesów patogenetycznych w przebiegu tworzenia się zmian trądzikowych zalicza się: 

  • nadprodukcję łoju, 
  • kolonizację gruczołów łojowych przez 
  • Cutibacterium acnes, 
  • zaburzenia rogowacenia ujść jednostek włosowo-łojowych, 
  • rozwój procesu zapalnego. 

Zjawiska te, wzajemnie ze sobą powiązane, indukują procesy immunologiczne, które wskazują obecnie na powstanie zapalenia przed zaburzeniami rogowacenia w procesie powstawania zaskórników. Limfocyty T CD4+ i makrofagi są stwierdzane w obrębie jednostki włosowo-łojowej, przed zaburzeniami rogowacenia, a prozapalne cytokiny takie jak IL-1 i IL-6 stymulują proliferację keratynocytów, a następnie powstawanie zaskórników [8]. W procesie powstawania stanu zapalnego znaczenie mają zasiedlające jednostkę włosowo-łojową C. acnes oraz łój produkowany przez sebocyty [8].
Cutibacterium acnes można wykryć nie tylko w obrębie zmian zapalnych, lecz także w zaskórnikach. Opisano jej udział we wszystkich procesach powstawania choroby: w zapaleniu, zaburzeniu produkcji łoju i keratynizacji. Bakteria ta występuje na skórze większości zdrowej populacji, dlatego uważa się,...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy