Podkreśla się obecność wielu odmian zmian wypryskowych, pomimo występujących niekiedy znaczących analogii w obrazie klinicznym. W artykule omówiono najczęstsze postacie wyprysku u dzieci: atopowy, kontaktowy z podrażnienia oraz alergiczny kontaktowy.
POLECAMY
Wyprysk atopowy
Zdecydowanie pod względem częstości występowania, w populacji dzieci dominuje wyprysk atopowy, czyli atopowe zapalenie skóry (AZS), które globalnie dotyczy około 200 milionów ludzi. Według szacunków International Study of Asthma and Allergies in Childhood (ISAAC), AZS jest rozpoznawane na całym świecie u 15–20% dzieci i 1–3% dorosłych. Najczęściej rozwija się w 1. r.ż., chociaż początek może wystąpić w każdym wieku [2]. AZS jest chorobą o złożonej etiologii i wydaje się, że w jej rozwoju szczególnie istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne, środowiskowe, immunologiczne oraz defekt bariery naskórkowej [3]. Do najbardziej charakterystycznych cech AZS należą świąd, morfologia i lokalizacja zmian (skóra twarzy, okolice wyprostne w okresie niemowlęcym i wczesnego dzieciństwa, następnie w wieku dojrzewania i dorosłym obszary zgięciowe), przewlekły lub nawrotowy charakter choroby, a także dodatni rodzinny lub osobniczy wywiad atopowy. Są to tak zwane cechy większe kryteriów diagnostycznych według Hanifina i Rajki. Istnieją także cechy mniejsze, o znaczeniu uzupełniającym, wśród których wymienia się między innymi suchość skóry, rogowacenie mieszkowe, zapalenie kącików ust, nadmierne pobruzdowanie naskórka w obrębie powierzchni dłoniowych rąk [4]. Chociaż patogeneza AZS nie została do końca poznana, warto zwrócić uwagę na pewne czynniki ryzyka rozwoju choroby. Wśród nich szczególnie istotny jest niedobór filagryny, czyli białka odpowiadającego za optymalne nawilżenie naskórka, utrzymanie odpowiedniego odczynu pH i pełniącego kluczową rolę w funkcjonowaniu barierowej skóry [5]. Wykazano, że w przypadku niedoboru filagryny istnieje zwią...