Wprowadzenie
Półpasiec jest chorobą zakaźną wywoływaną przez reaktywację wirusa ospy wietrznej i półpaśca (Varicella zoster virus – VZV, Human herpesvirus 3 – HHV-3). Choroba ta rozwija się wyłącznie u osób, które w przeszłości przebyły pierwotne zakażenie VZV – przechorowanie ospy wietrznej lub zakażenie wewnątrzmaciczne albo skąpoobjawowe, a sporadycznie w wyniku szczepienia przeciwko ospie wietrznej [1]. VZV pozostaje uśpiony w zwojach rdzeniowych i zwojach czuciowych nerwów czaszkowych, jednak może się uaktywnić przy zmniejszeniu odporności komórkowej związanej ze swoistymi limfocytami T [1, 2].
VZV w czasie reinfekcji namnaża się i migruje wzdłuż nerwów czuciowych w kierunku skóry. W czasie uaktywnienia VZV dochodzi do powstania odczynu zapalnego, wylewów krwawych i martwicy w obrębie zajętego zwoju rdzeniowego (DRG) lub zwoju nerwu czaszkowego oraz nerwu czuciowego i skóry [2, 3].
POLECAMY
Epidemiologia
Na podstawie badań populacyjnych przeprowadzonych w USA przyjmuje się, że ponad 99% osób po ukończeniu 40. roku życia jest podatnych na zachorowanie na półpasiec w wyniku pierwotnego zakażenia VZV [5].
Na całym świecie zapadalność na półpasiec waha się w zakresie od 1,2 do 3,4 przypadku na 1000 osób rocznie i wzrasta do 3,9–11,8 na 1000 osób powyżej 65. roku życia [5, 6]. Według polskich opracowań zachorowalność ogólna na półpasiec wynosi 338,8 na 100 000 osób, zachorowalność u osób powyżej 50. roku życia – 614,3 na 100 000 osób i w tej grupie obserwuje się najwięcej powikłań [7].
W tabeli 1 przedstawiono grupy ryzyka zachorowania na półpasiec [8].
Tab. 1. Czynniki i grupy ryzyka zachorowania na półpasiec
Czynniki i grupy ryzyka zachorowania na półpasiec |
Wiek >50 lat |
Wrodzony lub nabyty niedobór odporności, w tym:
|
Przewlekła choroba serca |
Przewlekła choroba wątroby |
Przewlekła choroba płuc |
Przewlekła choroba nerek |
Choroby autoimmunizacyjne |
Cukrzyca |
Depresja |
Zachorowanie n...