Leczenie trądziku pospolitego

Terapie miejscowe – zalecenia

Leczenie miejscowe jest podstawą w terapii zmian trądzikowych i zwykle jest postępowaniem wystarczającym u mniej więcej 60% pacjentów. Sięgając po leki zewnętrzne, możemy wykorzystywać ich działanie w monoterapii, co ma zastosowanie w lżejszych postaciach trądziku, lub łączyć dostępne preparaty w tzw. terapii skojarzonej. Zalecając pacjentowi monoterapię określonym lekiem, możemy wybrać retinoidy, nadtlenek benzoilu lub kwas azelainowy. Nie zaleca się stosowania w tej sytuacji antybiotykoterapii miejscowej [1, 2].

Nadtlenek benzoilu 

Nadtlenek benzoilu jest jednym z podstawowych środków w leczeniu trądziku, na co ma wpływ jego wszechstronny mechanizm działania oraz dostępność dla pacjentów. Chorzy często sięgają po niego na własną rękę, rozpoczynając leczenie trądziku. Lek działa wielokierunkowo – zarówno komedolitycznie, przeciwzapalnie, jak i bakteriobójczo na Propionibacterium acnes. Może być stosowany w monoterapii przy łagodnie nasilonym trądziku oraz w połączeniu z miejscowymi retinoidami lub antybiotykami, jak również przy stosowaniu ogólnoustrojowej antybiotykoterapii w przypadku trądziku o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego. Nadtlenek benzoilu nie powoduje rozwoju oporności bakterii, co czyni go środkiem bezpiecznym przy jednoczesnym działaniu bakteriobójczym w stosunku do P. acnes. Podczas leczenia można dość szybko zauważyć poprawę, a zmniejszenie liczby zmian trądzikowych może nastąpić już w ciągu kilku dni od rozpoczęcia stosowania leku. 

Ważnym problemem w leczeniu chorych na trądzik jest nasilenie zmian w okresie ciąży. Tutaj również nadtlenek benzoilu możne być bezpiecznie stosowany. 

Działania niepożądane podczas stosowania nadtlenku benzoilu obejmują najczęściej reakcje miejscowe, takie jak suchość, rumień, złuszczanie naskórka z towarzyszącym pieczeniem, a także wybielanie włosów lub odzieży, o czym warto poinformować pacjentów przed rozpoczęciem terapii [3, 4]. 

Nadtlenek benzoilu ma tę zaletę, że zapobiega rozwojowi oporności na P. acnes i go eliminuje, dlatego jest preferowanym składnikiem w terapii skojarzonej. Jego skuteczność i tolerancja są zwiększone w połączeniu z miejscowo stosowaną klindamycyną, co zostało potwierdzone w różnych badaniach klinicznych [5].

Retinoidy 

Retinoidy są podstawową grupą leków, bez których leczenie trądziku byłoby wręcz niemożliwe. Są to pochodne witaminy A, które mogą być zalecane w monoterapii głównie w trądziku zaskórnikowym lub w połączeniu z miejscowymi antybiotykami lub nadtlenkiem benzoilu, jak również podczas terapii doustnymi środkami przeciwdrobnoustrojowymi w trądziku bardziej nasilonym, głównie w jego postaciach zapalnych. Retinoidy są skuteczne przeciwko tworzeniu się mikrozaskórników i zaskórników oraz mają działanie przeciwzapalne. Dodatkowo poprzez likwidację bariery w przewodach wyprowadzających jednostki włosowo-łojowej ułatwiają ewakuację łoju, co pośrednio zmniejsza stan zapalny poprzez niekorzystną dla rozwoju P. acnes zmianę mikrośrodowiska. 

Retinoidy stosowane w trądziku to: adapalen, tazaroten, tretynoina, izotretynoina, trifaroten, które cechują się różną siłą działania, z czym także wiążą się różnie nasilone, choć podobne działania niepożądane [1, 2]. P...