Wspieranie i rola mikrobiomu człowieka w praktyce dermatologicznej

Praktyka kliniczna

W artykule omówiono rolę mikrobiomu człowieka w kontekście jego wpływu na choroby dermatologiczne i ogólną kondycję skóry. Przedstawiono związek pomiędzy chorobami skóry a zaburzeniami w mikrobiomie skórnym, ze szczególnym uwzględnieniem trądziku pospolitego, AZS, łuszczycy, trądziku różowatego i ŁZS. Pamiętając o istnieniu osi jelito–skóra, także w kontekście interakcji pomiędzy mikroorganizmami tworzącymi dany mikrobiom, w pracy zebrano także najważniejsze informacje na temat dysbiozy jelitowej stwierdzanej w przebiegu licznych chorób dermatologicznych. Zwrócono również uwagę, jak proces starzenia wpływa na kondycję mikrobiomu skórnego. Przedstawiono potencjalne ścieżki terapeutyczne oparte na potencjale probiotycznym drobnoustrojów, związane z problemami dermatologicznymi. Z uwagi na złożoność omawianego zagadnienia należy podkreślić, że artykuł, przedstawiając najbardziej kluczowe i najlepiej udokumentowane obserwacje, ukazuje jedynie zarys problematyki mikrobiomu i idei probiozy w chorobach skóry.

Definicja i rola mikrobioty człowieka

Pod pojęciem mikrobioty człowieka należy rozumieć wspólnotę mikrobiologiczną ściśle dopasowaną do poszczególnych obszarów ludzkiego organizmu [1]. Termin mikrobiom, chociaż często stosowany zamiennie, ma nieco szersze i bardziej kompleksowe znaczenie, gdyż definiuje ogół genomu mikroorganizmów tworzących mikrobiotę. Co ciekawe, według niektórych źródeł mikrobiom to pojęcie uwzględniające także metabolity drobnoustrojów komensalnych, a nawet cechy danego środowiska wpływające na funkcjonalność mikrobioty [2]. 
Na potrzeby niniejszego artykułu terminy mikrobiota i mikrobiom są stosowane zamiennie. 

POLECAMY

Wiadomo, że rola mikrobioty człowieka jest częściowo determinowana przez zajmowany obszar organizmu. Można wymienić trzy zasadnicze funkcje, jakie spełnia:

  • konkurencyjne wykluczenie polegające na rywalizacji z patogenami o receptory komórkowe (niszę życiową), składniki odżywcze i pierwiastki; obejmuje bezpośrednie działanie antagonistyczne w stosunku do patogenów, m.in. poprzez wytwarzanie związków przeciwdrobnoustrojowych i obniżanie pH środowiska;
  • wspomaganie funkcji barierowej zajmowanego obszaru ciała, a także jego ogólnej funkcjonalności, np. poprzez wpływ na proliferację komórek tworzących barierę (keratynocytów, enterocytów), sekrecję śluzu, wytwarzanie związków biologicznie czynnych, np. krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (ang. short-chain fatty acid – SCFA), aminokwasów, enzymów czy też w przypadku mikrobioty jelitowej – witamin B i K;
  • interakcje z systemem immunologicznym i trzymanie go w ciągłej gotowości poprzez wpływ na lokalną syntezę sIgA, rozwój tolerancji immunologicznej, aktywność komórek odpornościowych, ekspresję receptorów rozpoznających wzorce patogenów (ang. pattern recognition receptor – PRR) czy też wpływ na profil wytwarzanych cytokin i białek przeciwdrobnoustrojowych [1, 3]. 

 

Kształtowanie i czynniki wpływające na mikrobiom człowieka

Chociaż niektóre źródła wskazują, że kształtowanie mikrobiomu zaczyna się jeszcze w okresie prenatalnym, najbardziej krytyczna kolonizacja ludzkiego organizmu z...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy