Miejscowe leczenie zmian zapalnych w trądziku różowatym u dorosłych pacjentów

Praktyka kliniczna

Trądzik różowaty jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, dotykającą najczęściej kobiety  w średnim wieku. Objawia się występowaniem nawracających zmian o charakterze rumienia, napadowego zaczerwienienia, teleangiektazji, grudek oraz krost. Obszary dotknięte chorobą to czoło, policzki, nos, podbródek – tzw. środkowa część twarzy. Unikanie czynników wyzwalających, fotoprotekcja oraz prawidłowa pielęgnacja skóry stanowią podstawę zaleceń. 
U większości pacjentów jako leczenie pierwszego rzutu najczęściej są wybierane terapie miejscowe. Jednym ze stosowanych leków jest iwermektyna – działa przeciwzapalne i zwalcza roztocza z rodzaju Demodex. Preparat nakłada się na wszystkie obszary raz dziennie przez trzy–cztery miesiące. Po ustąpieniu objawów można kontynuować stosowanie leku w terapii proaktywnej, by zapobiec nawrotom i wydłużyć czas remisji. W przypadku cięższego przebiegu włącza się leczenie ogólne z wykorzystaniem antybiotyków i izotretynoiny. 
Zmiany skórne w przebiegu trądziku różowatego mogą prowadzić do obniżenia jakości życia pacjentów, dlatego istotna jest edukacja chorego oraz skuteczne, zindywidualizowane leczenie. 
Celem artykułu jest przypomnienie najważniejszych informacji dotyczących choroby oraz przedstawienie możliwości terapii miejscowej, ze szczególnym uwzględnieniem iwermektyny. 

Wstęp 

Trądzik różowaty (rosacea) jest przewlekłą, nawrotową chorobą zapalną skóry. Obszarem predysponowanym do występowania zmian jest centralna część twarzy. Części przypadków towarzyszą objawy oczne. Schorzenie prowadzi do obniżenia jakości życia pacjentów [1]. Głównym celem leczenia jest opanowanie objawów i kontrola zaostrzeń. 

POLECAMY

Epidemiologia

Zapadalność na trądzik różowaty na świecie wynosi 165 na 100 000 osób rocznie. Najczęściej jest on obserwowany u ludzi z fototypem I i II według skali Fitzpatricka. Szacunkowe dane oceniają częstość występowania choroby w populacjach o jasnej skórze, w tym populacji polskiej, na 10–15% [2].

Trądzik różowaty zwykle rozpoczyna się ok. 30. roku życia. Jego największe nasilenie występuje między 40. a 50. rokiem życia [3]. Kobiety i osoby o jasnej karnacji chorują częściej, jednak to u mężczyzn spotyka się najcięższe postaci – phyma – które są wynikiem przerostu i zwłóknienia gruczołów łojowych [4]. Nieliczne przypadki są obserwowane także u dzieci [5]. 

Patogeneza

Patogeneza choroby jest złożona. Jako czynniki zaangażowane w patofizjologię choroby podaje się gęste występowanie gruczołów łojowych na twarzy oraz fizjologię unerwienia i unaczynienia skóry [6].

Częste występowanie schorzenia u osób o jasnym fototypie sugeruje udział czynników genetycznych. Uważa się, że u pacjentów z predyspozycją genetyczną występuje receptor pośredniczący w regulacji neowaskularnej. Ekspozycja na środowiskowy czynnik wyzwalający powoduje uwolnienie neuropeptydu, co prowadzi do rekrutacji komórek prozapalnych do skóry [6]. Rolę w rozwoju choroby odgrywa także zaburzona wrodzona odpowiedź immunologiczna. 

Istotnymi mediatorami inicjującymi lub nasilającymi objawy kliniczne trądziku różowatego są czynniki środowiskowe. Wykwity pojawiają się pod wpływem działania wielu różnych bodźców, do których możemy zaliczyć: 

  • czynniki atmosferyczne (duże zmiany temperatury), 
  • ekspozycję na promieniowanie ultrafioletowe, 
  • stres, 
  • spożycie gorących napojów, pikantnych potraw i alkoholu, 
  • nieprawidłową pielęgnację skóry, 
  • intensywny wysiłek fizyczny [7].

 

W patogenezie choroby postulowany jest także udział miejscowych czynników i...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy