Ryzankizumab w leczeniu łuszczycy plackowatej – skuteczność i bezpieczeństwo w świetle badań klinicznych

Temat numeru

Łuszczyca plackowata jest przewlekłą chorobą o podłożu immunologicznym, w której kluczową rolę odgrywa szlak IL-23/IL-17. Ryzankizumab, humanizowane przeciwciało monoklonalne IgG1, selektywnie blokuje podjednostkę p19 IL-23, co prowadzi do zahamowania produkcji cytokin prozapalnych i nadmiernej proliferacji keratynocytów. W badaniach klinicznych III fazy ryzankizumab wykazał wysoką skuteczność w leczeniu umiarkowanej i ciężkiej łuszczycy plackowatej – powodował znaczącą poprawę w zakresie wskaźników PASI oraz sPGA w porównaniu z placebo. Terapia ryzankizumabem charakteryzuje się utrzymującą się skutecznością przy schemacie dawkowania leku co 12 tygodni oraz korzystnym profilem bezpieczeństwa, z niskim odsetkiem poważnych działań niepożądanych. 
Dane z praktyki klinicznej wskazują na efektywność ryzankizumabu również w trudnych do leczenia grupach pacjentów, obejmujących chorych na łuszczycę ze współwystępującą otyłością, chorobami układowymi i łuszczycowym zapaleniem stawów, oraz w przypadkach zajęcia przez zmiany łuszczycowe lokalizacji szczególnych, takich jak owłosiona skóra głowy, dłonie, stopy i paznokcie. Ryzankizumab stanowi zatem istotną opcję terapeutyczną w leczeniu łuszczycy plackowatej, łącząc selektywność mechanizmu działania 
ze stosunkowo wysoką skutecznością kliniczną i przewidywalnym profilem bezpieczeństwa. 
Niezbędne są dalsze badania oraz długoterminowe obserwacje kliniczne, które umożliwią pełniejszą ocenę efektywności leczenia ryzankizumabem, w tym czasu utrzymywania się remisji po zakończeniu terapii.

Wprowadzenie

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą o podłożu immunologicznym, stanowiącą istotny problem w praktyce dermatologicznej zarówno ze względu na jej duże rozpowszechnienie, jak i znaczny wpływ na jakość życia pacjentów. Uważa się, że jest to choroba zależna od limfocytów T, w której kluczową rolę odgrywa oś IL-23/IL-17. IL-23 stymuluje komórki Th17 do wydzielania m.in. IL-17, co prowadzi do aktywacji keratynocytów i zapoczątkowuje stan zapalny. W efekcie dochodzi do nadmiernej proliferacji komórek naskórka i powstawania charakterystycznych grudek i blaszek łuszczycowych [1–3]. 

POLECAMY

Aktualne strategie terapeutyczne różnią się w zależności od nasilenia choroby, która może być oceniana za pomocą skal klinicznych [4]. Wskaźniki PASI (psoriasis area and severity index), DLQI (dermatology life quality index), sPGA (static physician’s global assessment) oraz IGA (investigator’s global assessment) należą do najczęściej stosowanych narzędzi oceniających zarówno ciężkość choroby, jak i skuteczność leczenia [3]. Obejmują one odpowiednio ocenę: 

  • stopnia nasilenia i rozległości zmian skórnych (PASI), 
  • wpływu choroby na jakość życia pacjenta (DLQI), 
  • globalną ocenę ciężkości łuszczycy dokonywaną przez lekarza (sPGA, IGA) [3]. 

 

W przypadku zmian o łagodnym przebiegu leczenie może się ograniczać do preparatów miejscowych, takich jak środki keratolityczne, glikokortykosteroidy, miejscowe inhibitory kalcyneuryny, analogi witaminy D3, retinoidy czy antralina [4]. Stosowana jest również fototerapia, zarówno szeroko-, jak i wąskopasmowa UVB, a także terapia PUVA z wykorzystaniem psoralenów [5, 6]. 

W bardziej zaawansowanych przypadkach wykorzystuje się klasyczne leki immunosupresyjne, przede wszystkim metotreksat i cyklosporynę, a także inne preparaty, takie jak acytretyna, estry kwasu fumarowego i apremilast. 

Stosunkowo nową i dynamicznie rozwijającą się grupą są leki biologiczne, które znajdują coraz szersze zastosowanie w leczeniu łuszczycy plackowatej. Leki te różnią się punktem uchwytu w szlakach patogenetycznych choroby [4]: 

  • grupa działająca na TNF-alfa – adalimumab, certolizumab, etanercept i infliksymab, 
  • lek skierowany przeciwko IL-12 i IL-23 – ustekinumab, 
  • przeciwko IL-17 – bimekizumab, brodalumab, iksekizumab i sekukinumab, 
  • przeciwko IL-23 – guselkumab, tildrakizumab oraz ryzankizumab [4, 5, 7, 8].

 

Niniejszy artykuł omawia mechanizm działania ryzankizumabu, wyniki badań naukowych oraz dotychczasowe doświadczenia w praktyce klinicznej związane z jego stosowaniem w leczeniu łuszczycy, jak również bezpieczeństwo tej formy terapii.  

Mechanizm działania i właściwości farmakologiczne

...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy