Łojotokowe zapalenie skóry

Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) to powszechnie występująca dermatoza zapalna, najczęściej dotykająca młodych dorosłych, rzadziej dzieci. Występuje z częstością 1–3% w ogólnej populacji dorosłych, natomiast znacznie częściej u osób z niedoborami odporności, np. u 30–83% pacjentów zakażonych wirusem HIV [1]. 
Zmiany są zlokalizowane głównie w okolicach bogatych w gruczoły łojowe, w tym na skórze głowy i twarzy. 
Przebieg choroby może się różnić w zależności od postaci. Postać niemowlęca rozwija się w ciągu pierwszych trzech miesięcy życia, a przebieg jest zwykle łagodny i samoograniczający się do końca pierwszego roku życia. Twarde, żółtawe łuski pojawiają się na skórze głowy i są potocznie nazywane ciemieniuchą. U dorosłych choroba może mieć bardziej przewlekły przebieg, a zmiany mogą mieć różne nasilenie – od łagodnego złuszczania skóry głowy po bardziej rozległe zmiany zapalne, z większą ilością łusek, w innych obszarach łojotokowych [2, 3].

Etiologia

Na rozwój choroby wpływa wiele czynników. Dużą rolę przypisuje się florze skórnej, zwłaszcza grzybom z rodzaju Malassezia spp., i wzajemnym interakcjom między kolonizacją skóry, nadmierną produkcją łoju oraz osobniczą predyspozycją pacjenta. Produkcja zwiększonej ilości lipidów przez gruczoły łojowe sprzyja rozwojowi grzybów Malassezia spp. Te z kolei produkują enzymy rozkładające składniki sebum, a metabolity tego procesu mogą działać prozapalnie. W konsekwencji dochodzi do zwiększonej proliferacji, zaburzonego różnicowania keratynocytów i nadmiernego rogowacenia. Bariera naskórkowa ulega osłabieniu, co sprzyja dalszemu rozwojowi choroby.
Istotną rolę w tym procesie odgrywają cytokiny prozapalne, takie jak IL-17, IL-1α, IL-2 oraz interferon-γ, które nasilają reakcję zapalną i przyczyniają się do utrzymywania przewlekłego charakteru choroby. 
Dodatkowe czynniki zwiększają...