Autor: Agnieszka Owczarczyk-Saczonek

Trądzik pospolity jest częstym przewlekłym zapalnym zaburzeniem jednostki włosowo-łojowej powodowanym przede wszystkim wzmożoną produkcją łoju, hiperkeratynizacją mieszków włosowych, kolonizacją bakteryjną i stanem zapalnym [1]. Stan ten charakteryzuje się przewlekłym lub nawracającym rozwojem zaskórników, rumieniowych grudek i krost najczęściej zlokalizowanych na twarzy, plecach i dekolcie [2]. O leczeniu trądziku decyduje ciężkość choroby. Izotretynoina jest wskazana w leczeniu trądziku zapalnego o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego, a także przypadków trądziku opornego na inne opcje leczenia [3].

W marcu 2020 r. przed społecznością międzynarodową zostało postawione wyzwanie, jakim jest globalna pandemia wirusa SARS-CoV-2. Jednym z kluczowych sposobów walki z tym agresywnym patogenem jest zakrojona na szeroką skalę profilaktyka pierwotna, głównie pod postacią obowiązku zasłaniania ust i nosa w przestrzeni publicznej. Wykorzystywane są do tego trzy główne typy indywidualnych środków ochronnych (IŚO): maski filtrujące, maski chirurgiczne oraz maski niemedyczne. Dermatolodzy na całym świecie zaobserwowali pozytywną korelację między stosowaniem ww. środków ochronnych a częstością występowania dermatoz takich jak trądzik, wyprysk, kontaktowe zapalenie skóry i in. Niniejsza publikacja jest przeglądem kilkunastu doniesień oraz doświadczeń własnych dotyczących rodzajów i częstości występowania lub zaostrzenia chorób skóry związanych z użyciem IŚO. Większość odnotowanych problemów skórnych wtórnych do stosowania maseczek można podzielić na dwie grupy: alergiczne, związane z oddziaływaniem na skórę alergenów zawartych w tworzywach, z których powstają maseczki, oraz niealergiczne, związanie z występującym z powodu IŚO zaburzeniem równowagi biologicznej skóry (wilgoć, słaba cyrkulacja powietrza czy nadmierna ciepłota). Rozpoznawanie i szybkie leczenie wszelkich dermatoz wynikających ze stosowania środków ochronnych jest kluczowe dla długotrwałej, sumiennej współpracy członków społeczności globalnej z pracownikami medycznymi i ochrony zdrowia na całym świecie.

Liczne badania epidemiologiczne dowodzą częstszego współistnienia zespołu metabolicznego (ZM) i jego elementów (insulinooporności, dyslipidemii aterogennej, nadciśnienia tętniczego) u chorych na łuszczycę, zwłaszcza z jej ciężkim przebiegiem. Częstość występowania ZM w łuszczycy wynosi 12–40%. Ciężki przebieg choroby jest związany z wyższym ryzykiem jego wystąpienia. Konsekwencje ZM u chorych na łuszczycę prowadzą do szybszego rozwoju chorób sercowo-naczyniowego (udar, zawał), występowania niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby, znacznego obniżenia jakości życia i depresji, spadku popędu seksualnego, problemu bezdechu sennego, a w konsekwencji skrócenia długości życia o ok. 3–5 lat. Dlatego obowiązkiem dermatologa powinno być nie tylko leczenie zmian skórnych, ale również diagnostyka i monitorowanie zaburzeń współistniejących.