Autor: Magdalena Jałowska

Atopowe zapalenie skóry (AZS, wyprysk atopowy) jest przewlekłą i nawrotową chorobą zapalną skóry. Przyczyną AZS są złożone interakcje genetyczno-środowiskowo-immunologiczne, które nakładają się na defekt bariery naskórkowej, prowadząc do intensywnego świądu i zmian skórnych. Celem leczenia AZS jest przywrócenie i utrzymanie prawidłowej funkcji bariery naskórkowej przez redukcję stanu zapalnego, ograniczenie zewnętrznych czynników wyzwalających oraz minimalizację wtórnych infekcji. Pimekrolimus to miejscowy inhibitor kalcyneuryny, który można zastosować w połączeniu z miejscowymi kortykosteroidami lub niezależnie jako leczenie pierwszego rzutu w AZS. W leczeniu przewlekłym wyprysku atopowego bardzo ważne jest zindywidualizowane podejście terapeutyczne połączone z odpowiednią edukacją pacjenta i rodziców.

Interdyscyplinarne wyzwania w leczeniu ran przewlekłych i oparzeń

Rany przewlekłe to interdyscyplinarny problem medyczny. Częstość ich występowania stale wzrasta ze względu na starzenie się społeczeństwa. Rana przewlekła to rana, która nie goi się w odpowiednim czasie. Najczęściej występującymi ranami przewlekłymi są owrzodzenia oraz stopa cukrzycowa. Rany takie ze względu na złożoną patogenezę wymagają wielokierunkowego podejścia. Oparzenie to uszkodzenie skóry wywołane najczęściej działaniem wysokiej temperatury. Rokowanie w leczeniu oparzenia jest bezpośrednio związane z rozległością oraz głębokością oparzenia i na tej podstawie podejmuje się decyzję o leczeniu ambulatoryjnym lub w warunkach szpitalnych. Pierwsza pomoc powinna być udzielona bezzwłocznie, z zachowaniem podstawowych zasad. Bardzo istotne jest jak najszybsze chłodzenie miejsca oparzenia, co zapobiega rozwojowi głębszych uszkodzeń skóry. Częstym powikłaniem po wygojeniu ran oparzeniowych są blizny przerosłe i przykurcze stawów pojawiające się najczęściej przy oparzeniach obejmujących całą grubość skóry.

Blizny powstają w wyniku urazów, stanów zapalnych, zabiegów chirurgicznych. Działanie terapeutyczne w zakresie leczenia blizn zależy od jej lokalizacji, wielkości, czasu, jaki minął od powstania blizny oraz jej typu morfologicznego, a także doświadczenia lekarza podejmującego leczenie. Obecnie istnieje wiele sposobów leczenia blizn, jednak żadna metoda nie pozwala całkowicie usunąć blizn przerosłych i keloidów. Zalecane jest łączenie różnych metod leczenia. Rana przewlekła to rana, która nie goi się w spodziewanym czasie i która nie odpowiada na konwencjonalną terapię. Najczęściej spotykanymi ranami przewlekłymi są: owrzodzenia żylne, odleżyny i stopa cukrzycowa. Leczenie ran przewlekłych wciąż jest olbrzymim problemem dla współczesnej medycyny. Ze względu na niezwykle złożoną patologię rany przewlekłej tylko wielokierunkowe i całościowe podejście do leczenia może przynieść pożądany efekt kliniczny.

Łuszczyca jest przewlekłą, genetycznie uwarunkowaną chorobą zapalną skóry, dotyczącą ok. 1–3% ogólnej populacji. U ok. 70–80% pacjentów wykwity skórne mają niewielkie nasilenie (łagodna postać łuszczycy) i wymagają jedynie stosowania leków miejscowych, u pozostałych osób (umiarkowana i ciężka postać łuszczycy) konieczne jest wdrożenie fototerapii czy leczenia ogólnego.
Do nowych leków stosowanych na polskim rynku w leczeniu łuszczycy zalicza się aprenilast, kwas fumarynowy oraz nową grupę leków biologicznych działających na interleukinę 17 (IL-17). Interleukina 17 jest naturalnie występującą cytokiną uczestniczącą w odpowiedziach zapalnych i immunologicznych, odgrywającą kluczową rolę w patogenezie łuszczycy plackowatej oraz łuszczycowego zapalenia stawów.