Podstawy pielęgnacji skóry w trądziku pospolitym

Trądzik pospolity (acne vulgaris) jest wieloprzyczynową, najczęstszą dermatozą, dotyczącą ok. 80% osób w okresie dojrzewania. Od kilku lat obserwuje się również coraz częściej zmiany o charakterze trądziku pospolitego u osób dorosłych, zwłaszcza u kobiet [1–3]. Zmiany dotyczą obu płci i mogą mieć różny charakter (od pojedynczych mikrozaskórników, zaskórników, grudek, krost aż do guzków, blizn i przebarwień) oraz różne nasilenie (od łagodnego, przez umiarkowane, aż do ciężkiego) [4]. W większości przypadków zmiany skórne dotyczą skóry twarzy, co prowadzi do obniżenia jakości życia, a częste występowanie dermatozy staje się problemem również społecznym [5]. 
Pomimo różnych metod leczenia nadal zdarzają się pacjenci niezadowoleni z efektów leczenia. Skuteczne leczenie trądziku powinno obejmować dwie fazy: 

• fazę początkową, w której są przepisywane leki w celu zmniejszenia stopnia i nasilenia zmian trądzikowych, 
• fazę leczenia podtrzymującego, mającą na celu zapobieganie nawrotom [5]. 
   

Na dobre efekty terapii trądzikowej wpływa przestrzeganie przez pacjenta schematu leczenia. Niezastosowanie się do zaleceń lub zaniechanie leczenia są związane z niewystarczającą odpowiedzią na terapię, postacią i dawkowaniem leków, działaniami niepożądanymi występującymi podczas terapii oraz niewystarczającą edukacją pacjentów [4–6]. 
Pielęgnacja skóry jest jednym z kluczowych czynników w leczeniu trądziku i ma duże znaczenie. Różni się w zależności od tego, czy jest jedynym postępowaniem, które utrzymuje stan skóry (np. po leczeniu dermatologicznym lub u pacjentów z bardzo mało nasilonymi zmianami), czy też towarzyszy włączonej terapii. Zwiększone przestrzeganie zaleceń leczenia trądziku wiąże się ze stosowaniem dermokosmetyków, takich jak środki nawilżające i czyszczące [3, 4]. Dermokosmetyki mogą mieć różne formulacje (tj. kremy, żele czy serum) i coraz częściej są uznawane za integralną część leczenia trądziku, dlatego też pacjenci powinni być informowani o roli dermokosmetyków i prawidłowej pielęgnacji skóry podczas leczenia [1, 7].
Dermokosmetyki są stosowane jako uzupełnienie farmakologicznych i świetlnych terapii trądziku i często są tak opracowane, że wpływają na główne szlaki patogenetyczne trądziku. Dermokosmetyki minimalizują skutki uboczne leków przeciwtrądzikowych, zwłaszcza podrażnienie skóry [4, 7]. Dają efekt synergiczny poprzez ukierunkowanie na dodatkowe czynniki chorobotwórcze powodujące trądzik i/lub poprawiają sku...