Dermatoskopia jest kluczową metodą diagnostyczną w ocenie nowotworów skóry, umożliwiającą trafne rozpoznanie zmian nowotworowych, szczególnie w przypadku raków skóry, takich jak rak podstawnokomórkowy i rak kolczystokomórkowy. Dzięki wysokiej czułości i specyficzności dermatoskopia ułatwia planowanie odpowiedniego leczenia.
Rak podstawnokomórkowy wykazuje różnorodne struktury zależne od podtypu. W odmianie powierzchownej są obserwowane drobne nadżerki, krótkie linijne naczynia i struktury barwnikowe na homogennym tle. Typ guzkowy cechuje się centralnym owrzodzeniem oraz charakterystycznymi naczyniami drzewkowatymi, czasem z obecnością szaroniebieskich gniazd. Niezależnie od podtypu mogą się pojawiać białe, lśniące struktury oraz skupiska licznych żółtych globul.
W przypadku raka kolczystokomórkowego dominującą cechą we wszystkich stadiach zaawansowania jest obecność keratyny. Zmiany in situ mogą prezentować keratynową łuskę i wzorzec truskawki w rogowaceniu słonecznym lub naczynia kłębuszkowate w chorobie Bowena. W inwazyjnych postaciach dominują białe koła oraz naczynia w kształcie spinki do włosów i linie ułożone promieniście wokół czopa rogowego.
Dermatoskopia jest szczególnie istotna we wczesnym wykrywaniu raków skóry, choć należy pamiętać, że pewne struktury mogą występować również w zmianach łagodnych. Znajomość dermatoskopowych cech raków skóry ułatwia różnicowanie innych zmian złośliwych, np. czerniaka lentiginalnego, co dodatkowo wzmacnia czułość i specyficzność diagnostyki dermatoskopowej.
Autor: Paweł Falkowski
lek.; Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Białystok Polska Grupa Dermatoskopowa, Poznań
Dermatoskopia jest metodą obrazowania zmian skórnych za pomocą dermatoskopu. Jest on złożony ze źródła światła oraz układu optycznego, co pozwala na powtórzenie zmiany i ocenę struktur niewidocznych nieuzbrojonym okiem. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie wzorców i struktur widocznych w obrazie dermatoskopowym zmian melanocytarnych. W celu ułatwienia ich implementacji w codziennej praktyce przedstawiono jedne z najczęściej używanych algorytmów diagnostycznych: siedmiopunktową skalę i prognozę bez barwnika. Algorytmy diagnostyczne są pomocne w szybszej nauce dermatoskopii i podejmowaniu decyzji terapeutycznych. Jednak wiążą się one z ograniczeniami i nie znajdują zastosowania w każdej sytuacji klinicznej. Ich stosowanie wiąże się ze wzrostem czułości kosztem spadku specyficzności.