Łuszczyca u dzieci – najnowsze rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne

Dermatologia dziecięca

Łuszczyca jest przewlekłą, układową, zapalną chorobą mediowaną immunologicznie. Charakterystyczny dla łuszczycy jest remisyjno-nawrotowy przebieg, a zaostrzenia częściej występują w sezonach jesienno-zimowych. U dzieci występują te same odmiany kliniczne łuszczycy, co u dorosłych, jednakże zmiany mogą różnić się pod względem rozmieszczenia i morfologii. Łuszczyca u dzieci jest rozpoznawana na podstawie charakterystycznego obrazu klinicznego. W przypadkach wątpliwych, wskazane jest pobranie wycinka skóry ze zmiany chorobowej oraz ocena histopatologiczna. Warto podkreślić, że terapia łuszczycy powinna mieć zindywidualizowany charakter, z uwzględnieniem wieku chorego, nasilenia procesu chorobowego i jego typu klinicznego, lokalizacji anatomicznej wykwitów, wpływu choroby na jakość życia, aspektów psychologicznych, zaburzeń współistniejących, stosowanych terapii w przeszłości oraz ich skuteczności, preferencji pacjenta, współistnienia łuszczycowego zapalenia stawów (ŁZS). Leczenie łuszczycy u pacjentów pediatrycznych może stanowić wyzwanie, głównie z powodu obaw opiekunów o rozwój działań niepożądanych oraz stosowanie preparatów poza wskazaniami rejestracyjnymi. W terapii wyróżnia się leki miejscowe, ogólne oraz fototerapię.

Łuszczyca jest przewlekłą, układową, zapalną chorobą autoimmunizacyjną. Ocenia się, że jest to druga najczęstsza choroba skóry w populacji dziecięcej i dotyczy około 1% dzieci, z przewagą dziewczynek. Podkreśla się, że w ostatnich latach częstość występowania łuszczycy u dzieci znacząco wzrosła. 
Rozwój łuszczycy ma charakter wieloczynnikowy. Za główne elementy patogenetyczne choroby uznaje się przewlekły stan zapalny, zwiększoną proliferację keratynocytów oraz zaburzenia ich różnicowania. Warto podkreślić, że w obrębie blaszki łuszczycowej stwierdza się złożoną interakcję pomiędzy keratynocytami i innymi komórkami, jak limfocyty T, komórki Langerhansa, makrofagi, których aktywacja prowadzi do uwalniania wielu cytokin i mediatorów stanu zapalnego. 
W przypadku populacji pediatrycznej, podłoże genetyczne choroby wydaje się dobrze udokumentowane. Dodatni wywiad rodzinny występuje u 35–90% pacjentów z łuszczycą, z czego 30% to krewni pierwszego stopnia. Ponadto łuszczyca częściej dotyczy bliźniąt monozygotycznych w porównaniu do bliźniąt dwuzygotycznych. Warto podkreślić, że obecnie znanych jest około 1300 genów podatności na rozwój choroby, a za najważniejszy uznaje się ludzki antygen leukocytarny HLA-Cw6. Wykazano, że w przypadku obecności tego genu względne ryzyko rozwoju łuszczycy wynosi 13% dla osób rasy kaukaskiej i 25% dla populacji japońskiej. Co ciekawe, niekiedy wyróżnia się dwa typy łuszczycy – typ I o wczesnym początku, dodatnim wywiadzie rodzinnym i obecnością HLA-Cw6 oraz typ II o późnym początku, bez wywiadu rodzinnego i bez ekspresji HLA-Cw6 [1–3]. 

POLECAMY

Obraz kliniczny

Charakterystyczny dla łuszczycy jest remisyjno-nawrotowy przebieg, a zaostrzenia częściej występują w sezonach jesienno-zimowych. Pierwsze objawy skórne zazwyczaj pojawiają się około 9.–10. r.ż., przy czym uważa się, że wcześniejszy początek choroby może wskazywać na rozwój ciężkich postaci łuszczycy. U dzieci występują te same odmiany kliniczne łuszczycy, co u dorosłych, jednakże zmiany mogą różnić się pod względem rozmieszczenia i morfologii (tab. 1).

Tab. 1. Charakterystyka łuszczycy u dzieci i dorosłych

Porównanie łuszczycy u dzieci i dorosłych
Cecha Łuszczyca u dzieci Łuszczyca u dorosłych
Zmiany skórne
  • odmiana plackowata najczęstsza
  • często występuje odmiana drobnogrudkowa
  • często w okresie niemowlęcym zajęcie okolicy pieluszkowej
  • rzadko występują ciężkie odmiany, takie jak erytrodermia łuszczycowa lub łuszczyca krostkowa
  • odmiana plackowata najczęstsza
  • zmiany skórne bardziej nasilone
  • przebieg choroby cięższy niż u dzieci
Blaszka 
łuszczycowa
  • w porównaniu do dorosłych: cieńsza,...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę kwartalnika "Wiadomości dermatologiczne"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy