Dział: Wiadomości dermatologiczne

Mupirocyna odgrywa ważną rolę w terapii infekcji bakteryjnych skóry. To naturalny, sprawdzony od lat antybiotyk miejscowy, wytwarzany w procesie fermentacji przez bakterię Pseudomonas fluorescens. Obejmuje on swoim spektrum działania bakterie Gram-dodatnie z rodziny Streptococcus oraz Staphylococcus, które są najczęstszymi czynnikami etiologicznymi pierwotnych i wtórnych zakażeń skóry, a także bakterie Gram-ujemne. Jako lek występuje w formie 2-proc. kremu i maści. Mupirocyna stosowana jest również w profilaktyce rozwoju infekcji, zarówno w przypadku otarć, oparzeń, ran, jak i po zabiegach z zakresu medycyny estetycznej i dermatochirurgii. Jest szeroko stosowana w eradykacji nosicielstwa Staphylococcus aureus z jamy nosowej, w tym szczepów metycylinoopornych. Antybiotyk ten uznawany jest za złoty standard w terapii liszajca zakaźnego. To terapeutyk o dobrym profilu bezpieczeństwa, rzadko powodujący miejscowe działania niepożądane oraz charakteryzujący się brakiem działań ogólnoustrojowych. Jest przeznaczony dla każdej grupy wiekowej, w tym także dla noworodków, oraz cechuje się powolnym rozwojem oporności. Liczne badania naukowe wykazały przewagę mupirocyny nad innymi preparatami miejscowymi oraz nad antybiotykoterapią doustną.

Skóra jest złożonym organem, który spełnia szereg ważnych funkcji – w szczególności stanowi ochronę/ barierę między organizmem a środowiskiem w stosunku do czynników mechanicznych, fizycznych, chemicznych i bakteryjnych. Dodatkowo zapewnia regulację cieplną, bierze udział w czynności wydzielniczej, w utrzymaniu równowagi wodno-oddechowej, w percepcji bodźców, w metabolizmie białek, lipidów, węglowodanów, witamin oraz w procesach odpornościowych organizmu. Prawidłowa budowa skóry jest niezwykle istotna w utrzymaniu tych procesów na pożądanym poziomie. Funkcjonalne i strukturalne dojrzewanie skóry jest procesem złożonym, który rozpoczyna się w momencie porodu, a kończy w pierwszym roku życia. Skóra niemowlęcia ma wyjątkowe właściwości i różni się od skóry osób dorosłych, m.in. charakteryzuje się większą zdolnością do regeneracji i odnowienia jako bariery. Podczas fizjologicznego procesu dojrzewania skóry regulacji podlegają m.in. pocenie ekrynowe, wydzielanie sebum, pH powierzchni skóry, przeznaskórkowa utrata wody (TEWL) oraz zawartość i skład naturalnego czynnika nawilżającego (NMF). Praca ma na celu zwrócenie uwagi na unikatową budowę i funkcję skóry dziecka oraz przedstawienie zasad pielęgnacji w zakresie utrzymania lub poprawy funkcji bariery naskórkowej niemowląt, szczególnie w tym trudnym okresie zimowym.

Atopowe zapalenie skóry (AZS, atopic dermatitis), inaczej zwane wypryskiem atopowym (atopic eczema), to częsta zapalna choroba skóry o przewlekłym przebiegu charakteryzującym się okresami zaostrzeń i remisji. Dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, z przewagą tych pierwszych. Do podstawowych objawów klinicznych choroby należą świąd i suchość skóry oraz wykwity skórne o morfologii wyprysku w typowej, zależnej od wieku lokalizacji. Choroba znacząco pogarsza jakość życia i wywiera negatywne wpływy społeczne oraz ekonomiczne. U podłoża rozwoju AZS leżą czynniki genetyczne oraz środowiskowe, uszkodzenie bariery naskórkowej, zaburzenia immunologiczne, zakłócenie równowagi mikrobiologicznej. Leczenie AZS skupia się na kilku aspektach: profilaktyce choroby i jej powikłań, rekonstrukcji bariery naskórkowej, działaniu przeciwzapalnym, przywróceniu równowagi mikrobiologicznej. Poniższy artykuł ma za zadanie przedstawić obecnie dostępne formy leczenia AZS oraz przybliżyć innowacyjne strategie lecznicze na podstawie najnowszych danych z piśmiennictwa i wytycznych leczenia AZS.

Prowadzenie i przechowywanie dokumentacji medycznej dla codziennej praktyki lekarskiej jest kwestią niezwykle istotną. Prawidłowa realizacja tego obowiązku pośrednio realizuje również obowiązek ochrony samego życia oraz zdrowia pacjentów. Dokumentacja medyczna ma kluczowe znaczenie przy zachowaniu ciągłości leczenia, a także przy podnoszeniu jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych. Każdy szpital, przychodnia czy też lekarz w gabinecie prywatnym są zobowiązani do jej prowadzenia i przechowywania.

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, charakteryzującą się częstymi nawrotami i intensywnym świądem. Podstawą leczenia AZS jest intensywna pielęgnacja skóry przez stosowanie emolientów. Emolienty to substancje do stosowania zewnętrznego. Mają one za zadanie przywrócenie i utrzymanie właściwego nawilżenia, natłuszczenia i elastyczności skóry. Zalecane są również w terapii i profilaktyce wielu innych chorób skóry, takich jak łuszczyca, rybia łuska, alergiczne kontaktowe zapalenia skóry.

Blizny są widocznymi następstwami urazów, oparzeń, operacji lub stanów zapalnych skóry. Mogą wywoływać u pacjenta niepokój z powodu ich nieestetycznego wyglądu oraz zgłaszanych czasem dolegliwości bólowych czy świądu. Blizny są bardzo częstym problemem klinicznym, wymagającym włączenia odpowiednich metod leczniczych. Terapia blizn ma na celu uzyskanie poprawy, która wiąże się bezpośrednio z korzystnym oddziaływaniem na aspekt psychologiczny i społeczny pacjentów. W sprzedaży jest wiele produktów zapobiegających powstawaniu blizn lub służących ich poprawie, ale ich skuteczność nie jest jednoznaczna. W artykule przedstawiono wybrane możliwości terapii blizn przy zastosowaniu środków do leczenia miejscowego.

Kiła jest układową bakteryjną chorobą zakaźną, której czynnikiem etiologicznym jest krętek blady Treponema pallidum. Jest jedną z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową. W ciągu ostatniej dekady, wg danych ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control), obserwuje się istotny wzrost częstości zachorowań na kiłę, zwłaszcza wśród mężczyzn utrzymujących kontakty homoseksualne [1]. Współistnienie kiły z zakażeniem wirusem HIV może zmieniać naturalny przebieg każdej z tych chorób, co nierzadko opóźnia ich prawidłowe rozpoznanie i zwiększa ryzyko groźnych powikłań [3]. W artykule przedstawiono przypadek 28-letniego pacjenta z obustronnym odwarstwieniem siatkówki, będącym najprawdopodobniej powikłaniem zakażenia Treponema pallidum współistniejącego z zakażeniem wirusem HIV oraz towarzyszącym zarażeniem oportunistycznym Giardia intestinalis.

Grzybice skóry i błon śluzowych to choroby zakaźne wywoływane przez drobnoustroje z grupy grzybów chorobotwórczych. Należą one do najczęstszych powodów wizyty u dermatologa. W Polsce choroby grzybicze stanowią przede wszystkim problem epidemiologiczny, ale także społeczny, ze względu na zaburzoną estetykę wyglądu chorobowo zmienionej skóry oraz stygmatyzowanie grzybicy jako choroby wynikającej z braku higieny, podczas gdy to właśnie wyjałowienie skóry detergentami i wodą sprzyja zaburzeniom mechanizmów obronnych organizmu, ułatwiając grzybom penetrację naskórka, skóry bądź błon śluzowych.